Noże tokarskie jak wiadomo mają zastosowanie przy tokarkach, które odpowiedzialne są za skrawanie. Noże tokarskie mają jedno ostrze i przy jego użyciu możemy dokonać toczenia zewnętrznego i wewnętrznego. Kształtowany surowiec przeważnie ma kształt bryły obrotowej i dzięki nożom tokarskim możliwe jest uformowanie go w inny kształt. Poza toczeniem za ich pomocą można wykonać przecinanie, wcinanie, gwintowanie i rowkowanie. Tokarki są często wykorzystywanym urządzeniem do robienia gwintów. Z czego wygląda nóż tokarski i jakie możemy wyróżnić jego typy? Jakich innych narzędzi użyjemy do tworzenia gwintów?
Jak wygląda nóż tokarski?
Nóż tokarski składa się z dwóch części – roboczej i chwytowej. Część chwytowa montowana jest wprost w tokarce, część robocza za to zawiera kilka innych fragmentów i to dzięki niej nóż może skrawać. Jej elementem jest powierzchnia natarcia oraz przyłożenia, krawędź skrawająca, ostrze a także naroże. Wszystkie części mają inne zadanie i wystarczy, że zabraknie jednej z nich i nóż będzie bezużyteczny. Noże tokarskie wykonane mogą być ze stali szybkotnącej i wykorzystywane wtedy będą do obróbki stali, staliwa, żeliwa oraz miękkiego mosiądzu. Drugi materiał, z którego mogą być wykonane to płytki zrobione z węglików spiekanych, dzieli się je jeszcze na kategorie S oraz H i obydwa będą stosowane przy innych tworzywach.
Jakie wyróżniamy rodzaje noży tokarskich?
Noże tokarskie pogrupować można uwzględniając różne wyznaczniki. Przeważnie można spotkać podział ze względu na sposób kształtowania. W takich sytuacjach wyodrębniamy noże punktowe, kształtowe i obwiedniowe. Te pierwsze stykają się z obrabianym materiałem punktowo, czyli tylko czubkiem ostrza. Noże kształtowe będą obrabiały materiał brzegiem ostrza, za to noże obwiedniowe charakteryzują się kształtowaniem przez przetaczanie się przez powierzchnię.
Inną metodą na podział noży tokarskich będzie uwzględniający ich konstrukcję.
Wyodrębniamy w takich sytuacjach noże tokarskie jednolite, składane, noże z płytką lutowaną a także noże oprawkowe. Te pierwsze będą zrobione tylko z jednego typu tworzywa i najczęściej jest to stal, składane dla odmiany będą posiadały zamienne płytki z węglików spiekanych. Noże z płytką lutowaną wykorzystywane są do toczenia wzdłużnego, zewnętrznego oraz wewnętrznego, jak również do przecinania i planowania. Noże oprawkowe dla odmiany wykonują nowe noże tokarskie, które mają niepospolite kształty – promieniowe, przezieraki, wytaczaki i zdzieraki.
Za pomocą jakich narzędzi najlepiej obrabiać gwinty?
Gwinty można tworzyć na parę różnych technik. Wyodrębnić można obróbkę za pomocą walcowania, frezowania, szlifowania, nacinania gwintownikiem, nożami stycznymi wagnera albo nacinania na tokarce.
Dostępne na rynku noże styczne wagnera są bardzo specjalistycznym oraz skomplikowanym narzędziem, jednak przy wykorzystaniu ich obróbka przebiega niesamowicie szybko.
Najprostszymi technikami jest nacinanie na gwintowniku a także nacinanie gwintu narzynką. Bardzo często mogą być wykorzystywane także w domowych pracowniach jeśli tylko posiadamy właściwe maszyny. Warto jednak pamiętać, że na gwintowniku stworzymy tylko gwinty wewnętrzne, a za pomocą narzynki gwinty zewnętrzne.
Źródło: Szlifmet – walcowanie gwintów